www.lkedzierski.com > recenzje & testy > Marcin Gutowski. Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny recenzja książki

Marcin Gutowski. Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny recenzja książki

Izrael to miejsce, które prędzej czy później każdy powinien zobaczyć. Nagromadzenie biblijnych miejsc, historii ludzi, mistyka. Jednak zawsze w tle pojawiają się doniesienia o starciach pomiędzy Izraelem a Palestyną, o trudnościach na granicach, o prześladowaniach i walkach o swoje ziemie. Media, co jakiś czas, przesiąknięte są brutalnymi obrazami przedstawiającymi konflikt pomiędzy tymi dwoma narodami. Marcin Gutowski w swojej książce „Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny.” próbuje pokazać oba światy, opinie ludzi biorących udział w tym wieloletnim sporze.

okładka Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny. Marcin Gutowski — Marcin Gutowski. Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny.

Idealnie złożyło się, bo książka do mnie dotarła na kilka dni przed wyjazdem do Izraela. Rozpocząłem jej lekturę, później była dwutygodniowa przerwa poświęcona na wyjazd i po powrocie dokończyłem jej treść. Pozwoliło mi to poniekąd zweryfikować na miejscu to, o czym pisze autor, zestawić je z moimi własnymi rozmowami z napotkanymi ludźmi.
Nie wiem dlaczego, ale mam chyba dobrą passę, jeżeli chodzi o książki, które wpadają mi w ręce. Marcin Gutowski stanął na wysokości zadania. Przedstawił w swojej książce punkt widzenia różnych osób. Postaci te czasami są ortodoksyjnymi Żydami, Palestyńczykami, Arabami, głęboko wierzącymi chrześcijanami, a czasami nieokreślonymi wyznaniowo osobami poszukującymi własnych korzeni, odpowiedzi na podstawowe pytania. Każdy z nich ma inną historię, prześladują go różne, najczęściej niedobre wspomnienia z własnego dzieciństwa lub zdarzenia przodków. Ich komentarze, spostrzeżenia, opisy dnia codziennego, co jest dla nich ważne, a co nie i jak odnajdują się w tej sytuacji są podstawą pozycji „Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny.”. Jednak wydaje mi się, że najważniejsze jest to, czego nie ma w tej książce, a mianowicie oceny historii tych ludzi, wartościowania ich opowieści, opowiadania się po jednej ze stron. Jak przystało na reportera, Marcin Gutowski, ustrzegł się subiektywnych komentarzy i opinii, za co należą się słowa uznania.
Będąc w Izraelu przez bardzo krótki czas również prowadziłem rozmowy o tym trudnym temacie. Każdy rozmówca bardzo mocno był utożsamiony ze swoją opowieścią, podawał konkretne argumenty, opisy historycznych wydarzeń. Im więcej rozmawiałem, tym więcej wiedziałem, ale mniej rozumiałem. Podobnie w książce, autor siada i skrupulatnie zapisuje to, co usłyszał. Różnorodność i ogromna ilość osób, które „mówią” w książce jest niesamowita i pozwala czytelnikowi poznać tę historię z kompletnie różnych perspektyw. Historie te są jakże odmienne od tego, co pokazywane jest w mass mediach, -tym, co serwują popularne serwisy. Głównie z tego powodu warto sięgnąć po tę pozycję.
Z jednej strony nie chciałem czytać tej książki przed wyjazdem, aby nie uprzedzać się i poznać historię tam na miejscu wprost od ludzi, a z drugiej, teraz po jej lekturze, chciałbym jeszcze raz pojechać. Książka Marcina Gutowskiego „Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny.” to przejmująca lektura i okno na świat prawdziwego oblicza konfliktu oczami mieszkańców tamtych terenów. Nie można ominąć tej pozycji.

Konkurs: do wygrania 3 książki „Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny.”.

Zasady są proste:

Napiszcie w komentarzu pod tą recenzją, z czym kojarzy Wam się Izrael i Palestyna i dlaczego.
Spośród wszystkich komentarzy wybierzemy 3 najlepsze, których autorzy otrzymają tę książkę. Wybrane osoby zostaną poproszone o przesłanie na mój email swoich danych umożliwiających zaadresowanie przesyłki.
Odpowiedzi można zamieszczać do 14.06.2015 do godz. 23:59.
Zwycięzcy zostaną ogłoszeni w dniu 17.05.2015 na stronie recenzji książki.

Życzymy miłej zabawy.

WYNIKI KONKURSU: Zwycięzcami są: Magda, Asia oraz Jarosław. Gratulujemy i życzymy interesującej lektury.

Komentarze do wpisu "Marcin Gutowski. Święta ziemia. Opowieści z Izraela i Palestyny recenzja książki"

Agnieszka Ptaszyńska pisze:
28 maja, 2015 o 20:24
a właśnie dzisiaj ją miałam w ręce
Odpowiedz
Agnieszka /Zależna w podróży pisze:
28 maja, 2015 o 22:26
Nie wiem na czym to polega, ale o Izraelu powstaje dużo znakomitych książek. Jesli nie masz jeszcze dosyć, to polecam Palestyńskie wędrówki, Izrael oswojony, no i nie będę za dużo wspominać o Smoleńskim, bo to oczywista oczywistość, że czytać go warto i należy ;)
Odpowiedz
1. Łukasz Kędzierski pisze:
  28 maja, 2015 o 22:55
  o Smoleńskim znajomi mi ostatnio mówili więc tym bardziej jest on na mojej liście. Dopisuję także Twoje propozycje :) dzięki.
  Odpowiedz
  1. Jarosław Góralczyk pisze:
    9 czerwca, 2015 o 01:16
    Pawła Smoleńskiego naprawdę warto poznać. Recenzja książki Marcina Gutowskiego bardzo zachwalająca, ale ja – mimo wszystko – jestem ciekawy, czy udało mu się zbliżyć do poziomu Smoleńskiego („przeskoczenie” Smoleńskiego byłoby dla mnie naprawdę dużym zaskoczeniem).
    Mam nadzieję, że prędzej czy później uda mi się sięgnąć po tę książkę.
    W razie czego „u siebie” mam 3 teksty na temat książek Smoleńskiego, być może zachęcą do sięgnięcia: http://jalkikirjoitus.blogspot.com/2015/05/izrael-juz-nie-frunie.html
    Odpowiedz
    1. Łukasz Kędzierski pisze:
      9 czerwca, 2015 o 23:42
      Dzięki za info, na pewno sięgnę po zaproponowane przez Ciebie pozycje Smoleńskiego.
      Tymczasem zachęcam do wzięcia udziału w konkursie, gdzie można wygrać recenzowaną książkę.
      Odpowiedz
Beata Redzimska pisze:
28 maja, 2015 o 21:01
Ciekawe spojrzenie na ten odwieczny konflikt z innej perspektywy.
Odpowiedz
1. lkedzierski.com pisze:
  28 maja, 2015 o 21:13
  De facto mamy tu do czynienia z wieloma spojrzeniami z bardzo różnych perspektyw
  Odpowiedz
Ewa / Daleko niedaleko pisze:
29 maja, 2015 o 18:50
Świetna książka, choć wcale niełatwa do czytania. Trochę mi zajęło przeczytanie całości. Warto po nią sięgnąć, a u mnie niedługo też recenzja będzie.
Odpowiedz
1. Łukasz Kędzierski pisze:
  29 maja, 2015 o 22:44
  to prawda, że trzeba czasami zaglądać do słowniczka na końcu, aby zrozumieć niektóre pojęcia, zwłaszcza te związane z tradycjami żydowskimi…
  sądzę, że za jakiś czas znów wrócę do niej, bo uważam, że to przykład książki, którą warto przeczytać kilka razy.
  Odpowiedz
Łukasz | Kartka z Podróży pisze:
29 maja, 2015 o 21:59
No ja jakoś nie jestem do końca przekonany, żeby odwiedzić Izrael. Może kiedy będzie bliżej do grobowej deski i moje podejście do życia nabierze jeszcze większego dystansu i będzie bardziej refleksyjne.
Odpowiedz
1. Łukasz Kędzierski pisze:
  29 maja, 2015 o 22:47
  Troszkę nie bardzo rozumiem? Mógłbyś rozwinąć swoją myśl? Jestem bardzo ciekaw dlaczego.
  Odpowiedz
Anna pisze:
29 maja, 2015 o 22:47
Z przyjamnoscia bym przeczytala! Uwielbiam te rejony :)
Odpowiedz
Tropimy Przygody pisze:
30 maja, 2015 o 15:25
Na przykładzie tego konfliktu najlepiej widać, że sytuacje takie nie są czarno-białe, a najgorsze (utrudniające pojednanie) jest to, że każda ze stron po części ma rację i po części jest również winna. Swoją drogą w Izraelu powstają bardzo dobre filmu w koprodukcji izraelsko-palestyńskiej, gdzie młodzi ludzie z obu stron barykady mówią jednym głosem, pokazując wojnę nakręcaną przez polityków obu stron i ludzi na dole, którzy często najbardziej pojednania chcą, a najbardziej na wojnie cierpią.
Odpowiedz
1. Łukasz Kędzierski pisze:
  7 czerwca, 2015 o 21:06
  Zgadzam się z tym co napisałaś, jednak też często spotyka się młodych ludzi po obu ze stron gdzie są tak mocno zdeterminowani aby chronić swojej racji ponieważ najczęściej ktoś z ich rodzin ucierpiał na tym konflikcie, że żaden polityk już nie musi „podgrzewać” atmosfery, bo i tak jest już bardzo gorąco.
  Jeżeli chodzi o film, to wiele dobrego słyszałem o „Vivien postanawia się rozwieść” jednak niestety jeszcze nie miałem możliwość zobaczyć to dzieło.
  Odpowiedz
  1. Koralina pisze:
    8 czerwca, 2015 o 21:34
    To też racja, to taka trochę samonakręcająca się machina, którą trudno już zatrzymać… A o filmie nie słyszałam, ale wpisuję też na listę do zobaczenia. Dzięki!
    Odpowiedz
Nadia vs. the World pisze:
2 czerwca, 2015 o 04:20
„Im więcej rozmawiałem, tym więcej wiedziałem, ale mniej rozumiałem. ” – świetnie to ująłeś. Czuję to samo, gdy podróżuję do miejsc pogrążonych w konfliktach i rozmawiam z miejscową ludnością.
Odpowiedz
Aida pisze:
2 czerwca, 2015 o 11:01
Też wybieram się do Izraela w przyszłym roku. Tylko że lecę z grupą zorganizowaną, ale zastanawiam się nad odłączeniem się od grupy i zwiedzaniem na własną rękę.
Odpowiedz
1. Łukasz Kędzierski pisze:
  7 czerwca, 2015 o 21:17
  Niektóre miejsca są ciężko dostępne publiczną komunikacją, więc czasami będziesz skazana na drogie taxi lub wynajęcie samochodu.
  Odpowiedz
rosik93 pisze:
8 czerwca, 2015 o 21:47
Izrael kojarzy mi się z długimi piaszczystymi plażami oraz falami, w których można byłoby siedzieć cały dzień. Z pysznymi wyciskanymi sokami na każdym rogu ulicy. Z ogrodem Bahai w Hajfie- nigdy nie widziałem tak zadbanego terenu, na który nie można wnieść kolorowej wody ani cokolwiek do jedzenia. Cały Izrael to przepiękny kraj, pewnie nie raz do niego zajrzę odkryć kolejne perełki.
Odpowiedz
Kinga pisze:
8 czerwca, 2015 o 22:03
Izrael od kilku miesięcy najbardziej kojarzy mi się z chłopakiem mojej koleżanki, który właśnie stamtąd pochodzi. Poznali się w Azji, w Kambodży, zakochali i odwiedzają się tak często, jak tylko mogą. Ot, taka romantyczna historia :) Przed poznaniem Sachara (bo tak ma na imię ten Izraelczyk) miałam dość typowe skojarzenia: Morze Martwe, piękne, zabytkowe miasta i miasteczka, ważne historycznie wydarzenia. A z tych mniej typowych to You Can Dance, ponieważ właśnie tam odbyły się warsztaty taneczne kilka edycji temu.
Odpowiedz
Asia pisze:
9 czerwca, 2015 o 22:27
Z czym mi się kojarzy Izrael i Palestyna i dlaczego?
Cóż przede wszystkim – niestety – z konfliktem zbrojnym, zabijaniem, wrogością, interwencjami świata zachodniego, które niby mają pomóc a w praktyce zdają się nie mieć sensu.
Z konfliktem, którego mój „zachodni” umysł nie jest w stanie do końca zrozumieć i który ma podłoże mocno kulturowe.
Z ciągłymi informacjami o ilości rannych i zabijanych które słyszymy w naszych wiadomościach i na które już niemalże przestajemy zwracać uwagę. Puste liczby – im więcej o tym słyszymy, tym mniej nas to obchodzi…
Z Żydami, antysemityzmem i II wojną światową, która w tamtym rejonie wydaje się trwać po dziś dzień.
Z ludźmi okrutnie potraktowanymi przez los i historię oraz nie mającymi swojego miejsca na Ziemi.
Z drugiej strony Izrael kojarzy mi się z wycieczkami last minute które widuję na wystawach biur podróży,
przechadzając się ulicami chłodnej i deszczowej Polski.
Z piękną plażą, upalną pogodą, palmami, przepięknymi kurortami.
Z tradycyjną zabudową, mnóstwem wartych obejrzenia zabytków
iii…. turystami przyjeżdżającymi się zabawić i totalnie oderwanymi od tamtejszej 'szarej’ rzeczywistości zwykłych mieszkańców.
Turystami nie wychylającymi nosa zza świecącego kurortu i wypucowanego hotelu.
(wiem, nie wszyscy tacy są, ale jednak duża część)
IZRAEL kojarzy mi się też z zespołem muzycznym, który śpiewa o Babilonie który płonie.
Pytanie czy ten babiloński mur wrogości i nienawiści pomiędzy państwem Izrael a Palestyną w końcu spłonie i zacznie nam się inaczej – lepiej kojarzyć?
PS. Dlaczego? Proste – bo jeszcze nigdy w Izraelu nie byłam ;-)
Pewnie jak pojadę to zmienię zdanie ;-)
Odpowiedz
Jarosław Góralczyk pisze:
10 czerwca, 2015 o 01:12
Dobrze, to jak znów tu jestem…
Z czym kojarzy mi się Izrael i Palestyna i dlaczego?
Być może niesłusznie, ale miejsca te kojarzą mi się z jednym z najtrudniejszych miejsc na świecie do odnalezienia (a może bardziej – realizowania) własnej tożsamości.
Teoretycznie wszystko wydaje się tam być „na miejscu” – obok skąpo ubranych dziewczyn po telawiwskich ulicach chodzą kobiety w hidżabie lub nikabie; w miejscu z nowoczesną technologią wojskową, eksportowaną nawet do światowej potęgi militarnej (USA) funkcjonuje Mea Szearim, w którym można oberwać kamieniem za poruszanie się w czasie szabatu; w Jerozolimie – miejscu, o które trwa nieustanna walka między żydami a arabami – niemal codziennie przewijają się setki lub tysiące ludzi z najróżniejszych zakątków świata, przyjeżdżając często jak do swojej „kolebki”; obok bawiących się na ulicach dzieci przechadzają się niewiele starsi młodzieńcy oraz młode dziewczyny, uzbrojeni w broń automatyczną. Wszystko jest tak wymiksowane, że też wszystko powinno „ujść”, nic nie powinno dziwić, każda „inność” powinna być akceptowana.
A jednak tak nie jest.
Jest istotne, czy jesteś arabem czy żydem; mieszkasz w Tel Awiwie czy Ramallah; na granicy przeszuka się Żyd czy Druz; jesteś z pochodzenia żydem sefardyjskim czy aszkenazyjskim. W tak przemieszanym i różnorodnym świecie z pozoru drobne elementy, na które w naszym bardziej homogenicznym świecie moglibyśmy nie zwrócić uwagi, tam robią różnicę. Mimo tej wszechogarniającej różnorodności pielęgnowanie własnej tożsamości może być niezwykle trudne – w zależności od okoliczności, w jakich się w danym momencie znajdzie.
Trochę jak z Etgarem Keretem, który w Stanach Zjednoczonych poznał innego pisarza z Ramallah (z „Izrael już nie frunie” P.Smoleńskiego): „Palestyńczykowi trudno jest wjechać do Izraela, ale jemu do Ramallah jeszcze trudniej. Mogą się spotkać w Paryżu, w Zurychu, wszędzie, ale nie u siebie.” Tak jak w „Bańce mydlanej” („Ha-Buah”) Eytana Foxa.
Odpowiedz
karolina pisze:
11 czerwca, 2015 o 16:27
Izrael i Palestyna kojarzy mi się pewnie tak jak większości z Jezusem, z miejscami naznaczonymi jego obecności, w których mam nadzieję nadal czuć namiastkę magii, którą pozostawił w tych miejscach !
Mam nadzieję że kiedyś będę miała możliwość bezpośredniego kontaktu z tymi miejscami i mam nadzieję że zrobi na mnie wrażenie, którego do końca życia nie zapomnę :)
stąd moje skojarzenie myślę, że tylko dla osób wierzących : mistyczność, magia!!
Odpowiedz
1. Jarosław Góralczyk pisze:
  11 czerwca, 2015 o 18:30
  Biorąc pod uwagę casus „Syndromu jerozolimskiego” ( http://pl.wikipedia.org/wiki/Syndrom_jerozolimski ) myślę, że nie tylko dla wierzących ;-))
  Odpowiedz
  1. Karolina pisze:
    11 czerwca, 2015 o 19:07
    Miało byc nie tylko dla osób wierzących
    Odpowiedz
Magda pisze:
14 czerwca, 2015 o 12:24
Izrael i Palestyna kojarzą mi się ze światem pełnym odcieni szarości – w którym nic nie jest czarno-białe, a każda strona jednocześnie ma rację i jest w błędzie. Ze światem, w którym granice przez stulecia przesuwały się to w jedną, to w drugą stronę i teraz nie wiadomo już, jak powinny wyglądać. Niestety kojarzą mi się ze smutkiem, cierpieniem i brakiem przewidywalności jutra. Z bezwzględnością „tych na górze”, którzy myślą, że wiedzą lepiej i że mają monopol na rozwiązywanie problemów po swojemu. Ze słabymi punktami ludzkiej natury: uporem, zawziętością i niechęcią do zawierania kompromisów, kierowaniem się afektem. Ale jednocześnie z normalnymi ludźmi, którzy chcieliby mieć po prostu swoje miejsce na ziemi, miejsce, które mogliby nazywać domem i nie martwić się o jutro. Z ludźmi, którzy pomimo tego wszystkiego starają się żyć normalnie, kochać i wciąż mają nadzieję na lepszą przyszłość.
Odpowiedz
Jarosław Góralczyk pisze:
19 lipca, 2015 o 18:10
Przeczytałem – i wreszcie udało mi się też coś na ten temat napisać ;-)
9 czerwca pisałem:
„Recenzja książki Marcina Gutowskiego bardzo zachwalająca, ale ja – mimo wszystko – jestem ciekawy, czy udało mu się zbliżyć do poziomu Smoleńskiego („przeskoczenie” Smoleńskiego byłoby dla mnie naprawdę dużym zaskoczeniem).”
Otóż jestem bardzo pozytywnie zaskoczony! Książka wydana starannie – bardzo duży plus za dwie mapy – Izraela i Jerozolimy, słownik ważniejszych pojęć oraz kalendarium najważniejszych wydarzeń i wspólny (!) kalendarz najważniejszych świąt żydowskich, muzułmańskich i chrześcijańskich. O ile bez kalendariów i słownika mógłbym się obejść, o tyle do map bardzo często i chętnie zerkałem.
Książkę czyta się świetnie – a ludzie do których udało się dotrzeć autorowi to jedno wielkie „chapeau bas!” w jego stronę. To dopiero druga publikacja Marcina Gutowskiego – ale jeśli tak dalej pójdzie to będę mocno zawiedziony nieprzyznaniem mu jakiejś prestiżowej, literackiej nagrody. Smoleńskiemu rośnie bardzo mocna „konkurencja” – i tym lepiej dla czytelników ;-)
Nieco więcej o książce u mnie na blogu: http://jalkikirjoitus.blogspot.com/2015/07/swieta-ziemia-opowiesci-z-izraela-i.html :-)
Odpowiedz
1. Łukasz Kędzierski pisze:
  19 lipca, 2015 o 18:34
  Bardzo się cieszę, że również Tobie przypadła do gustu książka Gutowskiego i że wróciłeś, aby podzielić się swoją opinią. Przeczytałem również Twoją recenzję – bardzo zacna.
  pozdrawiam
  łukasz
  Odpowiedz