Czeski Raj to kraina niesamowitych skalnych miast z licznymi wieżami i iglicami skalnymi, wygodnych i malowniczo wyznaczonych szlaków oraz majaczących gdzieś w oddali zamków. Hruboskalsko stanowiło dla nas bramę do magicznego świata skał, wąskich przejść i punktów widokowych, które w dawnych czasach znajdowały się na dnie morza.

Jak to? Morze w Czechach? Przecież każdy wie, że Czesi nie mają dostępu do morza. Oczywiście to prawda, ale ponad 80 milionów lat temu, dzisiejszy teren Czeskiego Raju stanowiło dno płytkiego morza, które z biegiem milionów lat się wypiętrzyło. Później przyszła pora na erozję, rzeźbienie i kształtowanie terenu, a także powstanie wulkanów i ruchy tektoniczne, które dokończyły dzieła. Dzięki tym powolnym procesom powstał niesamowity teren, jakim jest Czeski Raj.

Hruboskalsko „brama” do Czeskiego Raju

Na początek naszej przygody z Czeskim Rajem wybraliśmy najbliżej położony od naszego kempingu teren o nazwie Hruboskalsko. To tutaj rozpoczniemy i zakończymy wędrówkę malowniczym leśnym terenem, gdzie będziemy błądzić i odszukiwać kolejnych skał, punktów widokowych, wąskich przejść i niesamowitych widoków. Gotowi na wycieczkę?

Szlaki w Czeskim Raju – Hruboskalsko

Hruboskalsko można umownie podzielić na trzy części:

1. Żółty szlak (nazywany szlakiem Krokodyli) położony u podnóży skał pomiędzy zamkami Valdštejn i Hruba Skała.
2. Czerwony szlak (nazywany Złotą Ścieżką Czeskiego Raju), który ciągnie się grzbietem skał i łączy zamek Valdštejn (Hrad Valdštejn) i Hruba Skała (Hrubá Skála).
3. Niebieski szlak (szlaku Angra), który położony jest gdzieś pomiędzy ww. szlakami, a zaczyna się w Lazni Sedmihorky i prowadzi w stronę zamku Valdštejn.

Oczywiście wielokrotnie każdy z nich się przecina, pokrywa i łączy. Warto popatrzeć na mapę i wybrać swoją wersję szlakowej pętelki w Hruboskalsko, którą chce się pokonać.

Hruboskalsko – pomysł na atrakcyjny, rodzinny spacer

Zaczynamy nasz spacer na kempingu i kierujemy się leśnymi ścieżkami w stronę przełęczy Pod Majakiem, aby dojść do skrzyżowania z niebieskim szlakiem. Tutaj przypomina mi się włóczenie po licznych ścieżkach w Rudawach Janowickich, gdzie w oddali było słychać brzdęk sprzętu wspinaczkowego.
Trafiamy na pierwszy punkt widokowy Janova vyhlidka. Tutaj po raz pierwszy widzimy przepiękną panoramę Czeskiego Raju w pełnej krasie. Niesamowite iglice skalne, które tylko czekają na swoich zdobywców, są rozrzucone w bujnym lesie. Wprawne oko może dostrzec na większości szczytów malutkie, metalowe skrzynki. W środku znajdują się niewielkich rozmiarów notesy. Tradycja mówi, że każdy wspinacz, który zdobędzie daną iglicę, ma prawo dokonać pamiątkowego wpisu – kiedy, kto, jaką drogą i w jakim stylu się wspiął.

Zamek Valdštejn (Hrad Valdštejn)

Po zejściu z punktu widokowego, powoli niebieski szlak łączy się z czerwonym. Wygodną, płaską ścieżką kierujemy się w stronę zamku Valdštejn. Budowę zamku datuje się na ok. 1260 rok, którą nadzorował Jaroslava z Hruštic przodek rodziny Valdštejna (von Wallenstein). Na jego teren wprowadza interesujący kamienny most z wyrzeźbionymi barokowymi figurami.

Złota Ścieżka Czeskiego Raju (Zlatá stezka Českého Ráje)

Od tego miejsca rozpoczyna się fragment słynnej Złotej Ścieżki Czeskiego Raju (Zlatá stezka Českého Ráje), która w całości ma ok. 130 km długości i rozciąga się pomiędzy miastami Mladej Boleslav a Jičin. Na odwiedzonym przez nas odcinku pomiędzy zamkiem Valdštejn a zamkiem Hruba Skała to szeroka, płaska ścieżka. Prowadzi nas przez piękne punkty widokowe. Całość szlaku jest doskonale oznakowane i nie sposób się tu zgubić. Rodziny z małymi dziećmi w wózkach bez problemu będą mogły pokonać tę trasę.
Nie wypada lub wręcz nie można pominąć punktów widokowych, zwłaszcza że znajdują się przy samym szlaku. Z Vyhlidka U Lvíčka oraz Vyhlidka U Kapely podziwialiśmy piękne widoki na teren Hruboskalsko. Na punktach są umieszczone mapy i zdjęcia, które ułatwią Wam odszukać w terenie nazwane skały, które często swoim kształtem przypominają różne postaci.

Arboretum Bukovina

Kontynuując szlak w stronę zamku Hruba Skala, mamy możliwość przejścia przez Arboretum Bukovina. Miejsce to założył w 1860 rok Jan Bedřich Lexa z Aehrenthalu z Leopoldem Angrem. Na powierzchni niecałych 3 hektarów możemy podziwiać m.in. gatunki północnoamerykańskich drzew, a także nasze rodzime okazy. Panuje tu cisza i spokój. Doskonały przerywnik dla kogoś, kto się troszkę zmęczył wycieczką.

Adamowe Łoże (Adamovo lože) i Mysia Dziura (Myší díra)

Dochodząc do miejsca, gdzie krzyżują się szlaki czerwony, niebieski i żółty, zamiast kontynuować drogę szlakiem czerwonym, który prowadzi wprost pod zamek Hruba Skała, warto wybrać niebieski i pójść w stronę Adamowego Łoża. Adamovo lože to skała przypominająca kanapę/łoże wyrzeźbiona na polecenie František Adam. Miała upamiętniać postaci 3 Adamów: Adama – pierwszego człowieka, Adama z Valdštejna – założyciela rodu i autora pomysłu Františka Adama.

Tutaj czeka nas trochę schodów, wąskich przejść i malowniczo porośniętych skał. Kolejny raz możemy poczuć się jak w baśniowej krainie zamieszkanej przez elfów i wróżki. W tej okolicy (zaraz po minięciu Adamowego Łoża) znajduje się najwęższe przejście na całym szlaku Hruboskalsko. To interesujący, ciemny skalny korytarz. Dzieci będą miały niezły ubaw, gdy większych rozmiarów rodzice, będą się przeciskać wąskim przesmykiem. Oczywiście każdy przejdzie ten fragment bez najmniejszych problemów. No, chyba że ktoś ostatnie lata spędził tylko na siłowni, robiąc „klatę i barki” lub waży ponad 500 kg.

Kawałek dalej, tuż przed wejście na parking przy zamku Hruba Skała znajduje się słynna Mysia Dziura (Myší díra). Nadia praktycznie przez całą drogę wspominała o tym miejscu i nie mogła się doczekać, aż do niego dojdziemy. Niestety Mysia Dziura trochę nas rozczarowała. Wcale nie jest taka wąska, jak wielu opisuje. Podobno to wąska na zaledwie 40 cm szerokości skalna szczelina – co prawda nie miałem ze sobą centymetra, ale nie chwaląc się, moje barki są zdecydowanie szersze. Swobodnie każdy będzie mógł przez nią przejść. Wcześniejsze miejsce było węższe i naszym zdaniem bardziej tajemnicze. Natomiast dzieciom również podobała się ta Mysia Dziura i ochoczo w niej pozowały do zdjęć.

Hruba Skała (Hrubá Skála)

Hruba Skała to średniowieczny zamek z XIV w. Obecnie znajduje się w nim hotel, spa oraz restauracja. Zamku nie można zwiedzać, ale podobno (podczas naszej wizyty wejście na wieżę było zamknięte) można wejść na zamkową wieżę, z której możemy podziwiać widoki na Czeski Raj. Sam dziedziniec nie wydaje się specjalnie interesujący. Oczywiście mamy z niego ładny widok, ale gdzie w Czeskim Raju nie ma pięknych widoków? Miejsce to jest doskonałe, aby po kilku kilometrach spacerowania zatrzymać się na jedzenie. Zamkowa restauracja oferuje bardzo dobre dania – warto spróbować królika i gulaszu.

Zámecká vyhlídka oraz Mariánská vyhlídka

Posileni i napojeni wracamy na szlak. Nasza droga powrotna na kemping wiedzie żółtym szlakiem. Jeżeli chodzi o najbardziej spektakularne widoki na zamek Hruba Skała, to koniecznie trzeba wejść na Zámecká vyhlídka. Zobaczymy w całej okazałości zamek oraz w oddali kolejny symbol Czeskiego Raju – Zamek Trosky. Kawałek dalej jest Mariánská vyhlídka, czyli jeden z ostatnich punktów widokowych, z których będziemy dzisiejszego dnia podziwiać piękne krajobrazy Czeskiego Raju. Żółty szlak jest pięknie położony w lesie z licznymi schodami. Stanowi doskonałe zakończenie długiego, lecz oferującego wiele doznań dnia.

Całość spaceru po Hruboskalsko pokonaliśmy z dziećmi. Mnogość skalnych zakamarków, schodów, punktów widokowych, bajecznych korzeni i ciągle zmieniającego się otoczenia na pewno nie pozwoli Waszym pociechom się nudzić. Adamowe Łoże i Mysia Dziura przypadną do gustu dzieciom. Gorąco polecamy taką wycieczkę.

Hruboskalsko informacje praktyczne

Punktem naszego startu oraz powrotu był kemping Autocamp Sedmihorky, o którym pisałem w poprzednim artykule. Natomiast spacer po Hruboskalsko można rozpocząć praktycznie w każdym miejscu np. na parkingu przy zamku Valdštejn lub przy Hruba Skała. Dodatkowo popularnym miejscem startu jest także uzdrowiskowa miejscowość Lázně Sedmihorky.

Nasza wersja spacerowej pętli, która była wytyczona głównie przez szlak czerwony, żółty i niebieski, to ok. 15 km. Licznik w telefonie po spacerze pokazał nam dokładnie 15,2 km, 23393 kroki oraz pokonaliśmy 65 pięter. Poniżej znajdziecie mniej więcej wyznaczoną trasę, którą pokonaliśmy.

Dla zainteresowanych można ściągnąć aplikację z naniesionymi szlakami – szkoda, że nie wiedziałem o niej przed wyjazdem do Czeskiego Raju.
Całość z licznymi przystankami na zdjęcia, przekąski, podziwianie widoków oraz wciskanie się w szczeliny między skałami, a także obiadem zajęła ok. 6-7 godzin. Szlaki w Hruboskalsko są doskonale oznakowane z licznymi drogowskazami i podanymi odległościami. Nie sposób także pominąć liczne punkty widokowe (vyhlidka). Każdy z nich jest dodatkowo oznakowany. Trasa jest bardzo łatwa, w większości po płaskim. Niezależnie od naszego przygotowania kondycyjnego nie powinna nastręczać nikomu problemów.
Przy zamku Valdštejn znajduje się mały sklepik, gdzie możemy uzupełnić napoje (jest także czeskie piwo), zjeść przekąskę czy drobny posiłek. Natomiast na dziedzińcu zamku Hruba Skała jest godna polecenia, niedroga restauracja zamkowa, gdzie zjemy coś pysznego z ładnym widokiem na Czeski Raj.

Hruboskalsko – ceny biletów wstępu:

Wizyta w Hruboskalsko jest bezpłatna natomiast chcąc wejść do zamków należy kupić bilet wstępu:

Zamek Valdštejn:

• bilet dla osoby dorosłej: 90/70 CZK (zwiedzanie z przewodnikiem/bez przewodnika)
• bilet dla dzieci w wieku 6-15 lat: 60/50 CZK (zwiedzanie z przewodnikiem/bez przewodnika)
• dzieli poniżej 6 lat wstęp gratis.

Zamek Hruba Skała (Hrubá Skála)

• bilet wstępu na dziedziniec zamku: 20 CZK osoba dorosła, dzieci gratis.

Artykuły, które powinny Cię zaciekawić:

Czeski Raj (Český ráj) – super pomysł na rodzinny weekend Prachovské skály (Prachowskie Skały) – skalne miasto w Czeskim Raju Dolomitové Bozkovské jeskyně – jaskinia w Czeskim Raju Wąwóz Piecky – piękny szlak w Słowackim Raju zupełnie bez turystów Sigiriya – magiczna Lwia Skała Pravčická brána – najładniejszy szlak w Czeskiej Szwajcarii Sucha Bela (Suchá Belá) – najpopularniejszy szlak w Słowackim Raju