Jaskinie na Węgrzech – jaskinia Baradla
Jaskinie na Węgrzech zachęcają do zwiedzania i oglądania. Dzisiaj mamy do czynienia z swoistą perełką, największą jaskinią całych Węgier. Jaskinia Baradla uważana jest także za jedną z najpiękniejszych obiektów tego kraju. Na pewno można powiedzieć, że jest ona najpopularniejszym celem turystyki jaskiniowej.
Jaskinia Baradla jest położona na terenie węgierskiego parku narodowego Aggteleki Nemzeti Park. Posiada trzy wejścia: najpopularniejsze, naturalne wejście w wiosce Aggtelek oraz dwa sztuczne: jedno w niedalekiej odległości od wioski Jósvafo oraz gdzieś w okolicach Vörös-tó. Należy jeszcze wspomnieć o tym, że jest jeszcze jedno wejście, lecz znajduje się ono po stronie Słowackiej (Jaskinia Domica).
Cały system posiada 25 kilometrów korytarzy. Dostaliśmy pozwolenie na zrobienie trawersu pomiędzy wejściem w Aggtelek a wyjściem w Jósvafo. Cała trasa zajmuje ok. 5 godzin i składa się z trzech części (900 HUF/os):
- turystyczna, wybetonowana i oświetlona część Aggtelek o długości 1000 metrów,
- nieturystyczne, bardzo przestronne korytarze pozbawione światła i betonu pomiędzy turystycznymi odcinkami,
- turystyczna, jedna z najładniejszych części po stronie Jósvafo o długości 1400 metrów.
Według literatury jaskinia była znana, co najmniej w XV w., w którym to niejaki Werhehera opisał ją w Bazylei. Później kolejni naukowcy zgłębiali wiedzę o całym systemie jaskiniowym.
W XIX wieku jaskinią zainteresował się cesarz. Na jego polecenie wyruszyła ekipa pod dowództwem palatyna Józefa. Keresztély Raisz. Owocem ekspedycji było wydanie w 1802 roku planu powierzchni oraz mapy jaskini.
W 1825 roku grotę odwiedził znany badacz Imre Vass, który wyeksplorował miejsce o nazwie „Żelazna Brama” (do tej pory uznawane za koniec jaskini). Odkrył nowe ciągi i wielką komnatę, którą nazwał „Salą Teatralną”. XX wiek to czas kolejnych odkryć. Odnaleziono wejście do jaskini od strony wioski Jósvafo. Za sprawą Huberta Kesslera połączono jaskinie Baradla z Domicą, dzięki czemu znacząco (o ponad 5 000 metrów) powiększono system jaskiniowy.
Ciężko opisać to, co ma do zaoferowania wnętrze jaskini. Przestronne korytarze i sale są wypełnione po brzegi ogromnymi formami naciekowymi. Z sufitów zwisają niezliczone ilości stalaktytów w różnych wersjach. Czasami możemy podziwiać pojedyncze sztuki o bardzo dużych średnicach, aby w innym miejscu zobaczyć malutkie „igiełki”, którymi jest szczelnie wypełniony.
Podobnie jest ze spągiem (podłoga jaskini). Mijamy, co chwilę, piękne stalagmity, które stoją tutaj od tysięcy lat. Obszerność korytarzy dla fotografa nie zawsze jest sprzymierzeńcem, gdyż potrzeba dużej ilości światła, aby móc wydobyć i uwiecznić piękno otaczających nas ścian.
Przed wejściem do ostatniej turystycznej części następuje dokładne obmycie obuwia, tak, aby nie pobrudzić betonowych chodników.
Podobno do tej części przyjeżdża bardzo mało ludzi, gdyż wszyscy wiedzą o jaskini Baradla przy wejściu w Aggtelek, lecz mało, kto wie, że ta ładniejsza, znajduje się właśnie koło Jósvafo.
Dochodzimy chodnikami do ogromnej Sali „Giant’s Hall”, która jest wyposażona w system nagłaśniający, zatem można się delektować pięknem muzyki klasycznej. Dodatkowo można podziwiać najwyższy (19 metrów) stalagmit na Węgrzech o nazwie „Obserwatorium Astronomiczne”.
Powoli wycieczka dobiega końca, zatem wręcz przesyceni ilością i urodą nacieków udajemy się do małej restauracji znajdującej się u wyjścia. Wieczorem nastąpiła integracja węgiersko-polska w iście węgiersko-polskim wykonaniu: Tokaj grał pierwsze skrzypce, na zmianę z polskim miodem pitnym i różnymi rodzajami polskiego piwa. Całość przegryzana jedzeniem różnej narodowości. Wszystko w imię zasady:
„Lengyel, magyar – két jó barát, együtt harcol, s issza borát” co w wolnym tłumaczeniu oznacza:
„Polak, Węgier, dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki”.
Jedno jest pewne: jaskinie na Węgrzech są warte grzechu i każdy miłośnik świata podziemnego prędzej czy później powinien tu zawitać.
